Po dwóch latach przerwy, spowodowanej pandemią COVID-19, odbyły się Mistrzostwa Polski Modeli Redukcyjnych Statków i Okrętów klas C NAVIGA. W dniach 1– 3 kwietnia br. w Spółdzielczym Domu Kultury „Korelat-2” w Oleśnicy spotkali się modelarze budujący wierne kopie statków i okrętów. Organizatorami mistrzostw byli: Liga Obrony Kraju – Biuro Zarządu Głównego oraz pełniąca rolę gospodarza mistrzostw Spółdzielnia Mieszkaniowa „Zacisze” w Oleśnicy. Całość imprezy zrealizowali Biuro Dolnośląskiego Zarządu Wojewódzkiego LOK we Wrocławiu i Oleśnicki Klub Modelarski w Oleśnicy. Ponadto mistrzostwa dofinansowało Starostwo Powiatowe w Oleśnicy.
Modele redukcyjne klas C to dokładnie odwzorowane w skali modele jednostek pływających lub ich fragmentów, a także konstrukcji i urządzeń technicznych związanych z żeglugą, np. urządzeń stoczniowych lub portowych. Modele, w zależności od rodzaju oryginału oraz materiału, z jakiego są wykonane, podzielone są na osiem klas. Na zawodach – konkursach ocenie podlega zgodność modelu z oryginałem, zachowanie skali modelu we wszystkich jego elementach, jakość wykonania kadłuba, nadbudówek i wyposażenia oraz pracochłonność modelu, wynikająca przede wszystkim ze stopnia skomplikowania jednostki oryginalnej. Sędziowie przyznają oceny w skali do 100 punktów. Nie przyznaje się miejsc ani tytułów mistrzowskich, lecz medale za wykonanie: złote za oceny 95–100 pkt., srebrne – 90–94,67 pkt. i brązowe za oceny w przedziale 85–89,67 pkt.
W tegorocznych mistrzostwach wzięło udział 41 modelarzy, którzy wystawili 81 modeli. Uczestniczyli modelarze z całej Polski, a także modelarze z Czech, Słowacji i Ukrainy. Modele konkurowały w 6 klasach.
Klasa C-1– modele jednostek pływających z napędem żaglowym lub wiosłowym. Modele muszą być wykonane przez modelarzy od podstaw. W konkursie przedstawiono 6 modeli. Przyznano 1 medal złoty i 2 medale srebrne. Wystawiono 2 galery i 4 żaglowce.
Model francuskiej galery z 1690 r. „La Fleur de Lis”. Jego twórca Josef Kopecký z KLM Nachod (Czechy) otrzymał złoty medal i Puchar Starosty Powiatu Oleśnickiego za najlepiej wykonany model żaglowca. Klasa C-1, skala 1/64, ocena 98,00 pkt.
Na pierwszym planie model galery hiszpańskiej z XVI w. „La Real” wykonany przez Dariusza Machula z Klubu Modelarskiego LOK Biłgoraj. Srebrny medal w klasie C-1, skala 1/56, ocena 94,00 pkt.
Klasa C-2 – modele jednostek pływających o napędzie mechanicznym, również wykonane od podstaw według planów modelarskich lub stoczniowych. Wystawiono 11 modeli, w tym 3 modele juniorów. Przyznano 4 medale złote, 1 srebrny i 5 brązowych.
Komisja sędziowska ocenia modele klasy C-2
Model polskiej korwety ORP „Metalowiec” wykonany przez Zdzisława Matczaka z Łodzi. Złoty medal w klasie C-2, skala 1/70, ocena 95,33 pkt. Zdzisław Matczak otrzymał również Puchar Burmistrza Miasta Oleśnicy za najlepiej wykonany model jednostki pływającej pod polską banderą lub wykonany w polskiej stoczni.
Klasa C-3 – modele części wyposażenia statków i okrętów, modele urządzeń portowych, stoczni i dioramy. Zaprezentowano tylko 2 modele i przyznano po jednym medalu złotym i srebrnym.
Klasa C-6 – modele wykonane z zestawów plastikowych z form wtryskowych, czyli popularne modele do sklejania. Modelarze potrafią zrobić z tych zestawów prawdziwe arcydzieła poprzez uzupełnienie gotowych elementów dodatkowymi detalami, które posiadał prawdziwy okręt lub statek, a producent zestawu z różnych przyczyn ich nie wykonał. W tej klasie wystawiono 25 modeli, przyznano: 7 medali złotych, 13 srebrnych i 4 brązowe.
Model ciężkiego krążownika włoskiego z okresu II wojny światowej RN „Pola” wykonany przez Petra Vodička z KPM Brněnec Svitavy (Czechy). Złoty medal w klasie C-6, skala 1/350, ocena 95,00 pkt.
Klasa C-7 – to modele kartonowe i papierowe wykonane z wycinanek, m.in. takich, jak lokowski „Mały Modelarz”. I w tej klasie wykonanie modeli to nie tylko wycięcie i sklejenie modelu, co zresztą często nie jest rzeczą łatwą. Modelarze prześcigają się w pomysłach i sposobach wykonania, aby uzyskać efekt przybliżający wygląd modelu do wyglądu oryginału. Najlepszym dowodem jest dzieło modelarza z Ukrainy, który za model kartonowy uzyskał najwyższą notę za wykonanie modelu w przeglądzie całych mistrzostw. Do oceny w tej klasie przedstawiono 19 modeli, z których 7 otrzymało medale złote, 2 modele medale srebrne i 6 brązowych.
Model brytyjskiego pancernika z okresu II wojny światowej HMS „Rodney” wykonany przez Andrzeja Jakulewicza z Oświęcimia. Złoty medal w klasie C-7, skala 1/200, ocena 95,00 pkt.
Model brytyjskiego pancernika z okresu I wojny światowej HMS „Dreadnought”. Jego wykonawca Oleksandr Dron (Ukraina) zdobył złoty medal i Puchar Prezesa SM „Zacisze” w Oleśnicy za najlepiej wykonany model kartonowy oraz Grand Prix Mistrzostw – Puchar Prezesa LOK za model najwyżej oceniony. Klasa C-7, skala 1/200, ocena 99,00 pkt.
Klasa C-8 – obejmuje modele z pozostałych zestawów, w tym także tych zestawów żaglowców lub innych jednostek pływających, możliwych do kupienia w punktach sprzedających prasę i czasopisma. W klasie C-8 zaprezentowano 18 modeli. Medale złote otrzymały 3 modele, srebrne 5 modeli i brązowe również 5 modeli.
Model rosyjskiego okrętu liniowego „12 Apostołów” wykonany przez Zenona Pawlikowskiego z Klubu Modelarskiego LOK Biłgoraj. Srebrny medal w klasie C-8, skala 1/100, ocena 92,67 pkt.
Model parowca RMS „Titanic” wykonany przez Ladislava Jakubco z miejscowości Spišská Nová Ves (Słowacja). Brązowy medal w klasie C-8, skala 1/200, ocena 87,33 pkt.
Model żaglowca „West India Trader“ wykonany przez Ondrěja Mraza z KLM „Admiral” Jablonec n. Nysą (Czechy). Złoty medal w klasie C-8, skala 1/90, ocena 96,00 pkt.
Nie wystawiono modeli miniaturowych wykonanych od podstaw (klasa C-4) i modeli w butelkach (klasa C-5).
Liczba modeli i ich rozmiary spowodowały konieczność rozszerzenia wystawy na dwie sale. Dzięki uprzejmości gospodarzy nie było to dużym problemem: obie sale łączyły się ze sobą szerokimi drzwiami. Liczba modeli wymogła również utworzenie dwóch komisji oceniających. Podczas tegorocznych mistrzostw modele oceniane były przez komisje sędziowskie złożone z doświadczonych modelarzy, posiadających międzynarodowe uprawnienia sędziowskie nadawane przez Światową Organizację Modelarstwa Okrętowego NAVIGA. W pracach komisji uczestniczyli sędziowie z Polski i Czech, a sędzią głównym mistrzostw był Maciej Poznański z Wrocławia. Przyznano łącznie 67 medali: 23 złote, 24 srebrne i 20 brązowych, co świadczy o bardzo wysokim poziomie wykonania wystawianych modeli.
Najbardziej utytułowany modelarz mistrzostw Oleksandr Dron z Ukrainy ze złotym medalem w klasie C-7 oraz pucharami Prezesa SM „Zacisze” za najlepszy model kartonowy oraz Prezesa LOK Grand Prix Mistrzostw za model najwyżej oceniony.
Przyznano również nagrody regulaminowe i specjalne w postaci pucharów:
– Puchar Burmistrza Miasta Oleśnicy dla wykonawcy najlepszego modelu polskiej jednostki pływającej lub zbudowanej w polskiej stoczni otrzymał Zdzisław Matczak z Łodzi za model polskiej korwety ORP „Metalowiec”,
– Puchar Starosty Powiatu Oleśnickiego dla wykonawcy najlepszego modelu żaglowca otrzymał Josef Kopecký z Nachodu (Czechy) za model galery francuskiej z 1690 r. „La Fleur de Lis”,
– Puchar Prezesa Spółdzielni Mieszkaniowej „Zacisze” w Oleśnicy za najlepiej wykonany model kartonowy otrzymał Oleksandr Dron z Ukrainy za model brytyjskiego pancernika HMS „Dreadnought”,
– Grand Prix Mistrzostw – Puchar Prezesa Ligi Obrony Kraju dla wykonawcy najwyżej ocenionego modelu otrzymał Oleksandr Dron z Ukrainy za model HMS „Dreadnought” – ocena bliska ideału 99,00 pkt.
Mistrzostwa Polski stanowią swego rodzaju podsumowanie pewnego okresu pracy modelarskiej – do 2019 r. był to okres 1 roku, w roku bieżącym ten czas wydłużył się do 3 lat (ostatnie mistrzostwa przed pandemią odbyły się w kwietniu 2019 r.). Nie oznacza to jednak, że w modelarstwie redukcyjnym nic się nie działo. W okresie letnim rozgrywane były konkursy międzynarodowe – w 2021 r. odbyły się mistrzostwa świata w Rijece w Chorwacji. Staraniem Sekcji C Centralnej Komisji Modelarstwa LOK i pomocy Biura ZG LOK w mistrzostwach uczestniczyli nasi modelarze, którzy zaprezentowali 32 modele. Wykonawcom wszystkich modeli przyznano medale mistrzostw świata: 9 medali złotych, 15 medali srebrnych i 8 brązowych. W latach poprzednich na mistrzostwach Europy i świata co najmniej 80% modeli wystawianych przez reprezentację Polski nagradzanych było medalami. Świadczy to o wysokim poziomie wykonawstwa polskich modelarzy oraz o prawidłowej kwalifikacji modeli do reprezentacji Polski na najważniejszych imprezach międzynarodowych. Sekcja traktuje mistrzostwa Polski jako zawody kwalifikacyjne i do reprezentowania Polski wybierane są modele, które zdobyły w mistrzostwach Polski co najmniej medal srebrny. Daje to gwarancję uzyskania dobrych wyników za granicą.
Zamieszczone zdjęcia tylko w niewielkim stopniu obrazują kunszt modelarzy, wykonujących swoje arcydzieła. To trzeba zobaczyć na własne oczy, by docenić wkład czasu, pracy, umiejętności, dokładności i wiedzy, włożony w wykonanie każdego modelu, nawet tego, który nie zdobył żadnego medalu. Trzeba pamiętać, że modelarze wykonują te cuda z zamiłowania, a uczestnictwo w konkursach i zawodach to tylko możliwość zaprezentowania swojej pracy na szerszym forum. Dlatego zapraszamy wszystkich, którzy mają możliwość zwiedzenia wystaw pokonkursowych modeli redukcyjnych, do skorzystania z tej okazji i obejrzenia modeli „w naturze”.
Tekst i zdjęcia:
Mieczysław Kruczkiewicz